Güncel Sayı

Cilt: 12 Sayı: 2, 29.07.2024

Yıl: 2024

Makaleler

Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi (UTEB) uluslararası bir bakış açısı ve bağlama dayalı bir şekilde eğitimin tüm alanlarında bilimsel bilginin gelişimine ve yayılmasına katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Temel hedefi, özgün ve yaratıcı yaklaşımlar, yöntemler ve işlemler içeren bilimsel olarak güçlü ve yüksek nitelikli makaleler aracılığıyla bilim ve uygulama arasında derin bir birliktelik ve yakın iş birliği sağlamaktır. UTEB’in okur kitlesi, öğretmenler ve eğitimin tüm alanlarındaki araştırmacılardır. UTEB, akademisyen ve araştırmacıların özellikle aşağıda sıralanan konulara odaklanan özgün araştırma ve derleme çalışmaları ile başvuru yapmasını önermektedir. 

Belirlenen bu amaçlar doğrultusunda UTEB’in yayım kapsamında;

  • öğretmenlerin mesleki gelişimlerine katkı sağlayan,
  • farklı öğretim alanlarıyla ilgili sınıf içi ve sınıf dışı uygulamaların geliştirilmesine aracılık eden,
  • okul iklimi ve kurumsal aidiyete ilişkin farklı bakış açıları sunan,
  • eğitimin farklı kademelerindeki temel sorunlara çözüm arayan ve somut öneriler geliştiren,
  • öğretmen yetiştirme programlarının geliştirilmesine katkı sunan,
  • eğitimle ilgili sorunlara multidisipliner açıdan yaklaşan,
  • eğitim politikalarını felsefi ve eleştirel açıdan ele alan çalışmalar yer almaktadır.

Kabul Edilen Makale Türleri 

UTEB nicel, nitel veya karma yöntemlere dayalı özgün araştırma ve derleme makalelerini kabul etmektedir. 

Yayın Dili

Makalelerin hem Türkçe hem İngilizce sürümleri tam metin olarak yayınlanmaktadır. Dergiye başvuru yaparken çalışmanın sadece Türkçe veya İngilizce sürümü kullanılmalıdır. Kabul edilen çalışmaların yayından önce her iki dildeki sürümleri istenecektir. Gerekli görülmesi durumunda, yayından önce metnin profesyoneller tarafından düzeltildiğini kanıtlar belge istenecektir. 

Başvuru İçin Zorunlu Dosyalar

Kapak Sayfası: Şablon
Tam Metin Dosyası: Türkçe Şablonİngilizce Şablon
Etik Kurul Onay Belgesi: Detaylı bilgi için tıklayınız. 

Biçimsel Yapı

Makale Şablonu

UTEB’e gönderilen makaleler mutlaka yukarıda sunulan şablonlar kullanılarak hazırlanmalıdır. Bu rehberdeki açıklamalar makale şablonu ile birlikte kullanılarak makalelere son biçimi verilmelidir. Makale şablonuna ve yazar rehberine uygun olarak gönderilmeyen makaleler değerlendirme sürecine alınmayacaktır.

Genel Biçim

Makaleler Microsoft Office Word ya da eşdeğer programlarda yazılmalıdır. Makaleler ekler ve kaynakça dahil 10000 sözcüğü geçmemelidir. Tüm kenarlardan 2,5 cm boşluk bırakılmalıdır. Makaleler Palatino Linotype yazı karakteri ile, 11 punto ve 1 satır aralığında yazılmalı ve paragraftan önceki boşluk 10,25nk ayarlanmalıdır. Özet, abstract, dipnot ve doğrudan alıntılarda punto 11’den 9,5’e düşürülmelidir. Paragraf öncesi ve sonrasındaki boşluklar “0” olarak ayarlanmalıdır. Başlık sistemi dergi şablonuna uygun olmalıdır.

Tablo, Şekil ve Grafikler

Makalede bir tablo, şekil ya da grafik kullanılırken metin içerisinde mutlaka atıfta bulunulmalı ve açıklanmalıdır. Her görselin öz biçimde hazırlanmış bir başlığı olmalıdır. Görseller metindeki bulunma sırasına göre numaralandırılmalıdır. Tablolarda dik çizgiler görünmemelidir. Yalnızca sütun başlıklarının bulunduğu kısım ile tablonun alt kısmını belirleyen yatay üç çizgi görünür olmalıdır. Tablolardaki karakterler 10 punto ile yazılabilir. Ancak tüm tablolarda aynı punto kullanılmalıdır. Kullanılan analizlerin anlamlılık düzeyi tablonun hemen altında 10 punto ile verilmelidir. Tablolarda kullanılan ondalıklı sayıların ondalıklı kısmı nokta (.) ile ayrılmalıdır.

Ekler

Makalenin ana bölümleri içerisinde hacim itibari ile verilmesi uygun olmayacak dokümanlar ekler kısmında verilebilir. Eklere metin içinde ek numarası ile atıf yapılmalıdır. Ekler kaynakçadan sonra ayrı bir sayfada “ekler” başlığı altında ek numarası ve ek başlığı ile verilmelidir.

Makalelerde Bulunması Gereken Bölümler


UTEB’e değerlendirilmek üzere gönderilen araştırma makalelerinde Başlık, Özet, Anahtar Kelimler, Giriş, Yöntem, Bulgular, Tartışma ve Kaynakça bölümleri bulunmalıdır. Derleme çalışmalarında başlıklandırma farklılaşabilir. Kaynakçaya yönelik detaylı bilgi için lütfen tıklayınız. 


Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi (UTEB), yayın sürecinin tüm aşamalarını etik ilkelere uygun olarak yürütmek için Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayımlanan rehber ve ilkeleri temel alarak çeşitli politikalar benimsemiştir. Bu politikalar, yazarlar, editörler, hakemler ve ilgili tüm süreçleri kapsamaktadır. Bu politikalar içerisinde açıkça belirtilmeyen durumlarla karşılaşıldığında, yukarıda belirtilen rehber ve ilkelere başvurulacaktır.

Genel Etik İlkeler

Çıkar Çatışması

Olası bir çıkar çatışması varsa, mümkün olan en erken durumda dergiye bildirilmelidir. Yazarlar, çalışma sonuçlarını veya yorumlarını etkileme ihtimali olan herhangi bir çıkar durumunu çalışmalarında belirtmelidir. Çıkar çatışması olmayan durumlarda da bu bilgi, çalışma içerisinde kaynakça bölümünden önce yer almalıdır. Editörler, olası bir çıkar çatışması durumunda ilgili çalışmaya yönelik görüş belirtmekten kaçınmalıdır. Böyle bir durumda, ilgili çalışma başka bir editöre yönlendirilmelidir. Hakemler, olası bir çıkar çatışması durumunda ilgili çalışmayı değerlendirmeyi kabul etmemelidir. Hakem durumu, editöre bildirerek değerlendirme sürecinden çekilmelidir.


Gizlilik

Dergiye başvuruda bulunmuş herhangi bir çalışmaya ilişkin hiçbir bilgi, ilgili yazarlar, hakemler ve editörler dışında kimse ile paylaşılmamalıdır. Değerlendirme için gönderilen çalışma, gizli belge muamelesi görmelidir. Editör tarafından yetkilendirilmeyen hiç kimseye, çalışmaya ilişkin bilgi verilmemelidir. Benzer bir şekilde, hakemler yazarların kim olduğunu, yazarlar da hakemlerin kim olduğunu bilmemelidir. Bu durumu sağlamak, editörün sorumluluğundadır.


Özel (Ayrıcalıklı) Bilgiler

Dergiye gönderilen bir çalışmada yer alan yayımlanmamış materyal, yazarların yazılı izni olmaksızın editörler veya hakemler tarafından kendi çalışmalarında kesinlikle kullanılamaz. Değerlendirme sürecinde elde edilen bilgiler gizli tutulmalı ve kişisel avantaj için kullanılmamalıdır.


Şikayet ve İtirazlar

Yazarlar, editör veya hakemlerin yorumlarına karşı güçlü kanıt ve/veya yeni veriler/bilgilere dayanarak editör kararına itiraz etme hakkına sahiptir. Yazarlardan, editör kararına itirazlarına ilişkin detaylı bir açıklama beklenmektedir. Ayrıca, dergi tarafından göz önünde bulundurulması istenen yeni veriler/bilgiler ve teknik hatalara veya hakemleri içeren çıkar çatışmasına ilişkin deliller sunulmalıdır. Yazarlar, derginin işleyişine ilişkin itirazda bulunma hakkına da sahiptir.
Herhangi bir şikâyet veya itiraz dergi e-mail adresi aracılığıyla gerçekleştirilebilir (egitim.uteb@gop.edu.tr). Şikâyet veya itiraz alındıktan sonra, ilgili çalışmanın hakem değerlendirme sürecini yürüten alan editörünü de sürece dahil edebilir. İtirazların bir hafta içerisinde çözümlenmesi için editör mümkün olan tüm çabayı gösterecektir. Üçüncü taraf veya kurumlardan bir yanıt beklenen durumlarda gecikmeler yaşanabilir. İtiraz süreci sonunda, editörler mevcut kararda değişikliğe gitmeyebilir, alan editörüne yeni hakemler atama tavsiyesinde bulunabilir, yeni bir alan editörü atayarak değerlendirme sürecini tekrar başlatabilir veya kendi editörlüğü altında değerlendirme sürecini tekrar başlatabilir.


Araştırma Hilesi İddiaları

Aşırma, atıf manipülasyonu, veri uydurma/çarpıtma ve diğer türler dahil araştırma hilesi şüphesi doğarsa, editörler COPE ilkelerini takip ederek anında bir inceleme başlatır. İnceleme sonucu geçerli endişeler oluşursa, yazarlarla konuyu açıklığa kavuşturmaları için iletişime geçilir. Duruma ve ciddiyetine bağlı olarak, inceleme aşamasındaki çalışmalar reddedilebilir veya yayınlanmış çalışmalara ilişkin düzeltme/geri çekme işlemleri yapılabilir. Ayrıca, konu hakkında yazarın kurumuna bilgi verilebilir.


Yazarlar için Temel İlkeler

Standartlar ve Araştırma Sürecinin Raporlanması

Yazarlar, gerçekleştirdikleri çalışmanın tüm süreçlerini ve önemini doğru ve tarafsız bir şekilde raporlamalıdır. Çalışmanın verileri, raporda doğru bir şekilde yansıtılmalıdır. İlgili çalışma, başkaları tarafından tekrar yürütülebilecek kadar detaya sahip olmalıdır. Hatalı veya bilinçli bir şekilde gerçekleştirilen yanlış ifadeler etik dışıdır. Etik kurul izni gerektiren nitelikteki çalışmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk sayfasında yer verilmelidir. Ayrıca, ilgili etik kurul belgesi, makale gönderme sürecinde sisteme yüklenmelidir. Etik kurul izni ile ilgili detaylı bilgi için tıklayınız.


Verilerin Paylaşımı, Erişimi ve Saklanması

UTEB araştırma sonuçlarının dayandığı tüm veri setlerinin okuyucuların erişimine sunulmasını önermektedir. Herkese açık platformların (uygun olduğunda) kullanılması veri setlerini paylaşmanın yollarından biridir. Bu tür durumlarda verilere çalışma içinde atıf yapılmalıdır.
Veri setlerini herkese açık platformlarda paylaşmayan yazarların talep edildiği takdirde verilerini editör veya hakemlerle paylaşması zorunludur. Ayrıca, çalışma yayımlansa bile, verilerin makul bir süre (örneğin beş yıl) yazarlar tarafından saklanması önerilmektedir.


Orijinallik ve İntihal

Yazarlardan, gönderdikleri çalışmanın orijinal olması ve intihal içermemesi beklenmektedir. Yazarların yararlandıkları tüm çalışmalara eksiksiz ve doğru bir şekilde atıfta bulunması gereklidir. İntihal tespit edilen bir çalışma, değerlendirme sürecinin hangi aşamasında olduğuna bakılmaksızın reddedilir.


Çoklu veya Eşzamanlı Yayın

Yazarlar, daha önce başka bir yerde yayımlanmış ya da değerlendirme aşamasında olan çalışmalarını UTEB’e gönderemezler. Tam metin olarak yayımlanmamış bildiriler veya tezlerden üretilen çalışmalar, ilk sayfada dipnot belirtilmek koşuluyla değerlendirmeye alınır.


Yazarlık

Sadece, ilgili çalışmanın tasarım, yürütme, yorumlama gibi süreçlerinde önemli oranda katkıda bulunan kişiler yazar olarak eklenebilir. Araştırma sürecinde rol oynayan ancak yazar olacak kadar katkı sağlamayan kişiler, çalışmanın son sayfasında belirtilmelidir. Ayrıca, sorumlu yazar, tüm yazarların ve katkı sağlayanların çalışmada belirtildiğinden ve çalışmanın son şeklini bütün yazarların onayladığından emin olmalıdır. Çalışmanın son sayfasında, araştırmacıların katkı oranı belirtilmelidir. Değerlendirme süreci başlamış bir çalışma için yazar ekleme/çıkarma veya yazar sırası değiştirme gibi bir işlem talep edilemez.


Hataların Düzeltilmesi

Yazarlar, yayımlanmış veya değerlendirme aşamasında olan bir çalışmada önemli bir yanlış ya da hatayı fark ettiklerinde, doğrudan editörle iletişime geçme ve çalışmanın geri çekilmesi veya düzeltilmesi işlemlerinde editörle iş birliği yapma yükümlülüğüne sahiptir.


Editörler için Temel İlkeler

Yayın Kararı

UTEB’e değerlendirilmek üzere gönderilen bir çalışmanın yayımlanmasına ilişkin kararın sorumluluğu, ilgili çalışmanın editörlük sürecinde yer alan editöre aittir. Karar sürecinde editör, diğer editörler veya hakemlerin görüşlerinden yararlanır. Ancak uygun gördüğü durumlarda, yazara gerekçelerini de açıklayarak çalışmanın yayına uygun olmadığına karar verebilir. Editör, yazarların ırk, cinsiyet, yaş, dini inanç, etnik köken, vatandaşlık veya politik görüş gibi özelliklerinden bağımsız olarak yayımlama veya yayımlamama kararını alır.


Hakem Değerlendirme Süreci

Editör, hakem değerlendirme sürecinin adil, yansız ve zamanında gerçekleşmesinden sorumludur. Bu süreçte en az iki bağımsız hakem değerlendirmesi beklenmektedir. İlgili hakem ve yazar isimlerinin taraflarca bilinmediğinden emin olmalıdır. Editör, değerlendirilmek üzere gönderilen çalışma konusunda uzmanlığa sahip hakemleri seçmekle yükümlüdür. Hakem raporlarına yönelik gerçekleştirilen itirazları, gerçekçi bir şekilde değerlendirmeli ve gerekirse farklı hakemler de sürece dahil edilmelidir. Editör, çıkar çatışması beyanlarını incelemeli, hakem raporlarında etik dışı isteklerde (hakemin kendine atıf yapılmasını istemesi gibi) bulunulmadığından emin olmalıdır.


Hataların Düzeltilmesi

Editör, yayımlanmış bir çalışmada önemli bir hata olduğuna yönelik yeterli bir kanıta sahip olursa, acil bir şekilde düzeltme, geri çekme veya ilgili bir not yayımlamak için harekete geçmekle yükümlüdür.


Dergi Metrikleri

Editör, yazarlardan yapay bir şekilde dergi konumunu artıracak isteklerde bulunamaz. Özellikle, dergide daha önce yayımlanmış çalışmalara atıfta bulunulmasını talep edemez.


Hakemler için Temel İlkeler

Editör Kararına Katkı

Hakemlerin görüş ve kararları, editörün karar verme sürecine yardımcı olacak nitelikte olmalıdır. Yazarlara bulunacağı öneriler, çalışmanın niteliğini artırıcı özellikte olmalıdır. Hakem adayı, ilgili çalışma için yeterli uzmanlığa sahip olmadığını veya verilen sürede değerlendirmeyi gerçekleştiremeyeceğini düşünüyorsa, editör tarafından yapılan hakemlik talebini kabul etmemelidir. Hakemlik teklifine yönelik kararını da mümkün olan en kısa sürede editöre bildirmelidir.


Tarafsızlık

Hakemler değerlendirmelerini, dürüst, tarafsız ve kişisel önyargılardan arınmış bir şekilde gerçekleştirmekle yükümlüdür. Yazarlara yönelik kişisel eleştirilerde bulunulmamalıdır. Hakemler görüşlerini, açık ve anlaşılır bir şekilde ve destekli olarak ifade etmelidir.


Kaynakların Belirtilmesi

Hakemler, çalışma konusuyla ilgili temel eserler varsa ancak değerlendirme aşamasında olan çalışmada yer almıyorsa, bunları belirlemelidir. Bir kaynaktan faydalanılmış ama atıf yapılmamış veya metin içerisinde belirtilmiş ancak kaynakçada yer almayan çalışmalar belirlenmelidir. Ayrıca hakemler, değerlendirme aşamasında olan çalışma ile daha önceden yayımlanmış bir çalışma arasında önemli oranda benzerlik fark ederlerse, editörü durumdan haber etmelidirler.


UTEB Yayın Politikası

UTEB, ULAKBİM Dergi Park platformunda “Hakemli Dergi” statüsünde yılda 3 sayı (Mart, Temmuz ve Kasım) elektronik olarak yayımlanmaktadır. Dergi, eğitim bilimleri alanında hem Türkçe hem İngilizce araştırma ve derleme çalışmaları yayımlamaktadır.

Değerlendirme ve Yayın Süreci

Dergiye ulaşan çalışmalar, Editörler Kurulu tarafından benzerlik oranı, dergi kapsamı ve yazım kurallarına uygunluk açısından ön incelemeden geçirilir. Bu inceleme sonucunda uygun bulunan çalışmalar kör hakemlik yöntemiyle en az iki hakemin değerlendirmesine sunulur. Hakemlere değerlendirme yapmaları için 30 gün süre verilir ve bu süre içinde dönüş yapmayan hakemin yerine yeni bir hakem atanır. Aday çalışmanın dergide yayımlanabilmesi için en az iki hakemden olumlu görüş alması gerekmektedir. Hakemlerden birinin olumlu, diğerinin olumsuz görüş bildirmesi durumunda çalışma üçüncü bir hakemin görüşüne sunulur. Yazarlar, hakemler tarafından (varsa) önerilen düzeltmeleri 30 gün içerisinde yapmakla yükümlüdürler. Düzeltmeler gerçekleştirilirken Makale Düzeltme Takip Formu'nda hakem önerilerine yanıt verilmesi ve bu dosyanın da sisteme yüklenmesi gerekmektedir. Hakemlerden yayımlanabilir raporu alan ve dergi editörlüğü tarafından kontrolü sağlanmış makaleler yayımlanma sürecine girerler. Mizanpaj süreci tamamlanan makalelere bir DOI numarası verilir. Daha sonra Editörler Kurulu kararıyla uygun bir sayıda yayımlanırlar. Son biçimi verilen ve yayın sürecine alınan makaleler üzerinde herhangi bir değişiklik yapılamaz.


Çift-Taraflı Kör Hakemlik

UTEB, bilimsel inceleme sırasında hem yazar hem hakem kimliklerinin taraflardan gizlenmesi anlamına gelen çift-taraflı kör hakemlik uygulamasını benimsemektedir. Bu uygulamayı mümkün kılmak için değerlendirme süreci boyunca yazarlar, değerlendirmeye girecek hiçbir dosyada kimliklerini ortaya çıkarak hiçbir bilgiye yer vermemelidir. Benzer bir şekilde, hakemler de değerlendirme dosyalarını sisteme yüklemeden önce kimlik bilgilerinin dosyada bulunmadığından emin olmalıdır. Değerlendirme sürecini yürüten editör, çift-taraflı kör hakemlik sürecinin korunması için her türlü tedbiri alır.


Hakemlerin Seçilmesi

Yazarlar, çalışmalarını sisteme yüklerken hakem önerisinde bulunabilirler. Hakem önerisinde bulunurken, yazarlar önerilerinin tamamen bağımsız olduğundan ve çalışma veya yazarlar ile herhangi bir ilişkisi olmadığından emin olmalıdır. Hakem önerileri, hakemlerin kurumsal e-posta adresleri ile gerçekleştirilmelidir. Çalışmanın önerilen hakeme yönlendirilme kararı tamamen editörün sorumluluğundadır. Yazar tarafından önerilmiş olsun ya da olmasın, hakemler yazarlar ile aynı kurumdan olamazlar. Hakem seçimindeki temel ölçüt, çalışma konusundaki uzmanlık ve hakemlerin yazarlardan bağımsız olmasıdır.


Benzerlik Taraması

UTEB’e gönderilen tüm çalışmalar başvuru esnasında intihal.net© tarafından taranır ve intihal içerip içermediği kontrol edilir. Aday makalelerin benzerlik oranının %20'nin altında olması beklenir.


Arşiv Politikası

UTEB yazarların başvuru yapılan, kabul edilen ve yayımlanan çalışmalarını yayımdan önce veya sonra açık-erişim politikamız doğrultusunda arşivlemesini teşvik etmektedir. UTEB’de yayımlanan tüm içerik Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY 4.0) ile lisanslanmaktadır. Ayrıca UTEB saklama ve restorasyon amacıyla kütüphanelerde kalıcı arşivlerin ve katılımcı kütüphanelerin arşiv sistemlerinin oluşturulmasını mümkün kılmak için LOCKSS sistemini kullanmaktadır. 



UTEB’in tüm giderleri Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi tarafından karşılanmaktadır. Dergi aday çalışma gönderimi aşamasında, değerlendirme süresince ve yayımlanma aşamasında herhangi bir gerekçe ile yazarlardan hiçbir ücret talep etmemekte ve yazarlara herhangi bir ücret ödememektedir. Benzer bir şekilde, tüm okurlar, dergide yayımlanan tüm içeriğe ücretsiz ve abonelik gerekmeksizin erişebilirler.